سرویس جهان مشرق - همانطوری که پیشبینی میشد بیست و نهمین نشست سران اتحادیه عرب در شهر ظهران ریاض با سازوکاری کاملا سعودی برگزار شد. مصوبات و تصمیمات این نشست چیزی غیر از اصرار سعودیها برای پاک کردن رسوایی عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی به دنبال نداشت. روندی که محمد بن سلمان از زمان روی کار آمدن خود آن را دنبال میکند. عربستان در این رابطه ۲۰۰ میلیون دلار کمک به فلسطینیها اختصاص داد تا شاید بتواند بر اقدامات پیدا و پنهان ریاض در جهت عادیسازی روابط با دشمن صهیونیستی سرپوش بگذارد. با این وجود برنامههای اصلی این نشست در محکوم کردن ایران و تلاش برای مجازات این کشور خلاصه میشد.
روزنامه الاخبار در مقالهای در خصوص این نشست نوشت که سلمان بن عبدالعزیز در این نشست که برخلاف محتوای آن به عنوان کنفرانس قدس نامگذاری شده بود، سخنرانی کرد. اما در این سخنرانی نتوانست اهداف واقعی این نشست را مخفی نگه دارد.
فلسطین بزرگترین غایب پروندههای مطرح شده در این نشست بود و ایران و جریان الحوثی در ویترین اصلی محورها قرار داشت. عربستان این نشست را به جای جده و ریاض در منطقه الشرقیه برگزار کرد.
کمک ۲۰۰ میلیون دلاری ملک سلمان برای فلسطینیها که گفته شده ۱۵۰ میلیون آن برای حمایت از اوقاف اسلامی در قدس و ۵۰ میلیون دلار برای آژانس امداد رسانی و اشتغال آوارگان فلسطینی هزینه خواهد شد، در شرایطی اعلام شد که بیانیه پایانی این نشست هیچ اشارهای به موضوع فلسطین نداشت. ملک سلمان پادشاه عربستان نیز در سخنرانی افتتاحیه این نشست در حالی مدعی شد که «موضوع فلسطین موضوع اول ما بوده و خواهد بود» که هیچ اشارهای به فلسطین نکرد و موضعی قاطع و سرنوشتساز در قبال تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا مبنی بر به رسمیت شناختن قدس به پایتختی رژیم صهیونیستی اتخاذ نکرد. وی مجددا بر این موضوع کلی تاکید کرد که این تصمیم را رد میکند و خواستار حق ملت فلسطین در برپایی دولت مستقل به پایتختی قدس شرقی است.
بیانیه پایانی این نشست هیچ اشارهای به تحرکات احتمالی برای مقابله با چالش اخیر آمریکا نداشته و تنها از وعدههای احتمالی برای موضوع فلسطین سخن گفت. این بیانیه همچنین بار دیگر بر "گدایی از سر گیری مذاکرات" از جامعه جهانی تاکید کرد. این در حالی بود که اتحادیه عرب از برگزاری نشست فوق العاده بعد از اعلام جنجالبرانگیز ترامپ مبنی بر به رسمیت شناختن قدس به پایتختی رژیم صهیونیستی و انتقال سفارت آمریکا به این شهر اشغالی امتناع کرد و تنها ۴ ماه بعد از این اعلامیه بود که نشستی را تشکیل داده و بیانیهای سست و ضعیف در این خصوص صادر کرد.
این مقاله میافزاید:چیزی که امروز برای ملک سلمان مهم است اکتفا کردن به کمترین حد از همبستگی علنی با فلسطین و افزایش تلاشها برای تقویت عادی سازی روابط به صورت آشکار و پنهان با رژیم صهیونیستی است.
نکته مهمتر اینکه عربستان تمام تلاش خود را برای مقابله با آن چیزی که طمعورزیهای ایران در منطقه نامیده، به کار گرفته است. به همین علت است که بخش قابل توجهی از سخنرانی افتتاحیه سلمان بن عبدالعزیز و سخنرانی اختتامیه عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان و بیانیه پایانی نشست سران بر رد آن چیزی بنا نهاده شد که مداخله ایران در امور داخلی کشورهای عربی و تلاش برای فتنهانگیزی مذهبی و فرقهای در کشورهای عربی و حمایت و تجهیز شبه نظامیان تروریست نامگذاری شده است.
ایران حتی پیش از برگزاری نشست مذکور پیشبینی چنین مواضعی را داشت. به همین بود که علی اکبر ولایتی مشاور ارشد رهبر معظم انقلاب در امور بین الملل صبح روز یکشنبه در سخنانی تاکید کرد که نشست اجلاس سران عربی اهمیتی ندارد. وی گفت بیانیه پایانی این نشست را دولتی متزلزل تدوین میکند که هیچ ارزشی نخواهد داشت.
ناصر قندیل تحلیلگر مسائل راهبردی منطقه نیز در بخشی از مقاله خود که در روزنامه لبنانی البناء منتشر کرده با اشاره به اجلاس سران عرب نوشت که این اجلاس قرار بود دو هفته قبل برگزار شود، اما منتظر نتایج تجاوز اخیر به سوریه بود تا شاید بتواند شرایطی را برای تسلیم کردن این کشور پیش روی دمشق بگذارد. این اجلاس به جای ریاض به ظهران انتقال داده شد، چرا که این شهر دیگر در نتیجه موشکهای شلیک شده از سمت یمن امن نیست.
برگزارکنندگان این اجلاس همچنین سعی کردند نام قدس را مصادره کنند تا شاید بتوانند بر برخی از رسواییهایی که گریبان آنها را گرفته، سرپوش بگذارند.
دکتر وفیق ابراهیم نیز در مقالهای نوشت که اجلاس سران عرب سعی کرد با ماسک فلسطین بر سرخوردگی و فروپاشی و شکست خود سرپوش بگذارد. نتیجهای که از این نشست میتوان گرفت، این است که شکست تجاوز کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی به سوریه و از بین رفتن بهانه استفاده از تسلیحات شیمیایی باعث ایجاد محور جدید آمریکایی – اروپایی – خلیجی - عربی شده که نشانههای آن روز به روز آشکارتر میشود. محوری که برای استمرار بخشیدن به بحرانهای منطقهای فعالیت کرده و به دنبال فرسایش و تضعیف دولتهای ملیگرا است تا آنها را در دام مسائل و مشکلات اقتصادی و اختلافات داخلی قرار دهد.
به این ترتیب میتوان گفت برگه فلسطین آخرین برگهای است که محور آمریکایی سعودی تلاش دارند برای ایجاد تأخیر در اعلام شکست خود در اختیار داشته باشند.
**الدیار: امیر قطر در آستانه سفر به ظهران، از شرکت در این اجلاس منصرف شد / سازمان اطلاعات قطر به امیر این کشور هشدار داد که به عربستان سفر نکند
روزنامه الدیار لبنان به نقل از روزنامه انگلیسی میرور نوشت امیر قطر برای شرکت در نشست سران عرب به طور رسمی از سوی عربستان دعوت شد و به ریاض اطلاع داد که شخصا در این نشست شرکت خواهد کرد.
اما یک ساعت و ربع مانده به نشست اعلام کرد که سفرش به عربستان به منظور شرکت در نشست سران عرب را لغو کره است.
بر اساس این گزارش، سرویس اطلاعات قطر اطلاعاتی دریافت کرد مبنی بر اینکه احتمال دارد ولیعهد سعودی در عملیات ترور امیر قطر شرکت کرده و داعش مسئولیت این عملیات را برعهده بگیرد از همین رو امیر قطر چیزی به برگزاری نشست نمانده بود که انتقال از قصر به فرودگاه برای سفر به عربستان را لغو کرد.
به نوشته روزنامه میرور، در این میان ولیعهد سعودی بر این باور است که چنانچه امیر قطر تررو شود در این کشور کودتا خواهد شد و افسرانی که تمایلات سعودی دارند از طریق روابط با سرویس اطلاعاتی سعودی کنترل اوضاع را به دست می گیرند.
بنابر اعلام این منبع بن سلمان بر این باور بود که تنها راه تحمیل شروط عربستان بر قطر کشته شدن امیر این کشور است و کسی که پس از او قدرت را در دست بگیرد تسلیم شروط عربستان و امارات خواهد شد.
گفتنی است که روزنامه الکترونیکی هسبرس نیز عنوان کرده که پادشاه مراکش همزمان با برگزاری بیست و نهمین اجلاس اتحادیه عرب در ظهران، برای ادای عمره در خاک عربستان حضور داشته اما در این اجلاس شرکت نکرده است.
ملک محمد سادس که از سال ۲۰۰۵ تا کنون در جلسات اتحادیه عرب شرکت نمی کند معتقد است که این نشست ها کمکی به مسایل ومشکلات جهان عرب نمی کند. دو دستگی و شکاف در جهان عرب یکی از اصلی ترین علت هایی است که او برای دوری گزیدن از این جلسات مطرح می کند.